Sucha, pękająca skóra może wskazywać na nieodpowiednią pielęgnację, ale niekiedy to też objaw choroby o podłożu immunologicznym lub infekcyjnym. Za pękającą skórę może również odpowiadać brak witamin i minerałów. Przedstawiamy najczęstsze przyczyny złej kondycji skóry oraz metody, które wspomagają jej regenerację.
Spis treści:
Budowa i proces rogowacenia skóry
Skóra człowieka jest zbudowana z wielu warstw – ich ilość i grubość zależą od obszaru ciała. Na powierzchni skóry tworzy się warstwa rogowa, składająca się z martwych komórek złuszczonego naskórka. Nie ma w niej naczyń krwionośnych, a substancje odżywcze przenikają ze skóry właściwej. Gdy proces rogowacenia jest zaburzony, warstwa narasta, przez co prawidłowe odżywianie skóry od zewnątrz staje się utrudnione.
Konsekwencją gromadzenia się grubej warstwy rogowej jest odwodnienie i wysuszenie także głębszych warstw skóry. Wówczas staje się sucha, mało elastyczna, skłonna do łuszczenia i ostatecznie, bez odpowiedniej pielęgnacji, podatna na uszkodzenia.
Pękająca skóra jest więc następstwem wcześniejszego odwodnienia i wysuszenia. Niestety, pęknięcia nie są tylko problemem estetycznym. Często przerwanie ciągłości naskórka dotyczy także głębszych warstw skóry, czemu mogą towarzyszyć pieczenie i krwawienie. Dodatkowo nacisk na głębsze tkanki wywołuje ból, często bardzo silny, zwłaszcza jeśli pękająca skóra pojawia się na stopach lub dłoniach.
Pękająca skóra – jakich partii ciała dotyczy najczęściej?
Tendencję do nadmiernego rogowacenia ma szczególnie naskórek pokrywający dłonie i stopy. Na tych partiach ciała skóra ma specyficzną budowę. Dłonie są niemal pozbawione gruczołów łojowych, natomiast pokrywa je sporo gruczołów potowych. Także stopy są bardziej narażone na wzmożoną potliwość, przy jednocześnie niskiej ochronie w postaci wydzieliny łojowej. To sprawia, że skóra szybko może ulec osłabieniu, jest też podatna na odparzenia, wysuszenie i otarcia.
Pękająca skóra na dłoniach i stopach to również następstwo zwiększonego kontaktu z czynnikami zewnętrznymi. Dłonie są eksponowane na warunki pogodowe, takie jak wiatr, mróz czy promienie słoneczne. Drażniąco na skórę dłoni działają również detergenty, np. używane podczas domowych porządków, dlatego ważne jest stosowanie rękawiczek ochronnych. Do wysuszenia i pękania skóry mogą przyczynić się też niewłaściwie dobrane kosmetyki, zawierające konserwanty i barwniki.
Z kolei stopy przyjmują ciężar całego ciała, przez co komórki skóry są stale drażnione przez nacisk. Niewłaściwie dobrane obuwie, za ciasne lub wykonane z materiałów, które nie zapewniają cyrkulacji powietrza, jest jedną z częstych przyczyn pogorszenia kondycji skóry stóp. Pękająca skóra na stopach może być następstwem niewłaściwej pielęgnacji czy nagromadzenia warstwy rogowej. Uszkodzenie naskórka natomiast zwiększa ryzyko wnikania drobnoustrojów, dlatego jako przyczynę i jednocześnie konsekwencję pękającej skóry wymienia się również grzybicę.
Obszarami ciała, na których często obserwuje się wysuszenie i pękanie, są także fałdy i zgięcia, narażone na tarcie podczas ruchów. Suche oraz łuszczące się zmiany mogą pojawiać się na zgięciach łokci i kolan czy palcach u rąk i nóg. Zmiany tego typu są charakterystyczne także dla niektórych schorzeń o podłożu dermatologicznym oraz autoimmunologicznym.
Pękająca skóra na dłoniach a brak witamin i minerałów
Przyczyną nadmiernego wysuszenia może być brak witamin i minerałów, zwłaszcza jeśli pękająca skóra na dłoniach, przy paznokciach, w kącikach ust lub na innej partii ciała jest częstym problemem, który występuje pomimo odpowiedniej pielęgnacji.
Miejscowe łuszczenie, utrata elastyczności czy odwodnienie skóry zwykle mają związek z niedoborem witamin, takich jak:
- witaminy z grupy B – biorą udział w procesach regeneracyjnych, dlatego ich niedostateczna podaż skutkuje zwiększoną skłonnością skóry do uszkodzeń i pękania;
- witamina E – jest niezbędna do zachowania jędrnej i nawilżonej skóry, dlatego jej niski poziom skutkuje odwodnieniem tkanek oraz ich podatnością na szkodliwy wpływ wolnych rodników, które m.in. przyspieszają procesy starzenia się skóry;
- witamina A – bierze udział m.in. w procesach różnicowania komórek skóry, dlatego jej niedobór objawia się m.in. nadmiernym rogowaceniem i spowolnionym gojeniem uszkodzeń;
- witamina C – pękająca skóra przy paznokciach i na powierzchni dłoni może wskazywać na brak witaminy C, która bierze udział m.in. w produkcji składników skóry odpowiedzialnych za jędrność i elastyczność. Jednak jej niedobór zwykle objawia się pogorszeniem kondycji skóry całego ciała.
Pękająca skóra może być także objawem niedoborów minerałów, które biorą udział m.in. w procesach regeneracyjnych i budulcowych. To głównie cynk, selen i magnez. Niedobory pierwszego z nich utrudniają gojenie się ran i otarć, a także zaburzają naturalne procesy wymiany komórek naskórka. Selen natomiast razem z witaminą E stanowi naturalną ochronę przeciwsłoneczną, blokując negatywny wpływ wolnych rodników. Pękająca skóra może mieć związek również z niedoborem magnezu, który odpowiada m.in. za nawodnienie wnętrza komórek i bierze udział w reakcjach zapalnych.
Choroby objawiające się wysuszeniem i pękaniem skóry
Nadmiernie zrogowaciała, sucha lub pękająca skóra bywa jednym z objawów schorzeń, takich jak np. atopowe zapalenie skóry (AZS). To choroba zapalna o mieszanej, nie do końca poznanej etiologii, w której przebiegu pojawiają się miejscowe, zaczerwienione i suche plamy o różnej rozległości. Zmiany te zwykle swędzą, pieką i pękają, mogą obejmować zgięcia łokci oraz kolan, ale także dłonie, twarz, tułów i skórę owłosioną głowy.
Kolejnym przewlekłym schorzeniem, które może odpowiadać za pękanie skóry, jest łuszczyca. Choroba objawia się zaburzeniami procesów złuszczania naskórka, przez co na powierzchni skóry tworzy się gruba warstwa martwych komórek, wyraźnie oddzielonych od obszarów wolnych od stanu zapalnego.
Sucha, pękająca skóra przy łuszczycy i AZS zwykle występuje sezonowo, naprzemiennie z okresami remisji. Objawy mogą być zaostrzone przez niekorzystne warunki pogodowe, składniki pokarmowe czy nawet stres.
Pękająca skóra – na czym polega leczenie?
Leczenie pękającej skóry zależy przede wszystkim od przyczyny. Infekcje grzybicze wymagają stosowania dedykowanych środków przepisywanych przez lekarza. Jeśli pękająca skóra jest widoczna przy paznokciach, a objawy grzybicy obejmują także ich płytkę, leczenie zwykle jest długotrwałe i wymaga systematyczności.
Z kolei przy leczeniu schorzeń przewlekłych, takich jak łuszczyca i AZS, kluczowe jest ustalenie indywidualnego postępowania. Wybór leków zależy m.in. od wieku, rozległości zmian skórnych czy reakcji organizmu na stosowane leczenie. Zwykle poprawę obserwuje się również po zmianie diety i wykluczeniu czynników zaostrzających objawy.
Niezależnie od przyczyny, pękająca skóra wymaga starannej pielęgnacji. Chore obszary powinny być intensywnie nawilżane i natłuszczane. Warto wybierać również kosmetyki, które odżywiają skórę oraz przyspieszają jej regenerację. Ważna jest także higiena, ponieważ nawet przez drobne pęknięcia naskórka mogą wnikać zanieczyszczenia i patogeny.
Jak dbać o suchą i zrogowaciałą skórę?
Częstym błędem przy pielęgnacji zrogowaciałej skóry jest jej nadmierne złuszczanie, co może pogłębić pęknięcia. Zbyt intensywne peelingi wykonywane częściej niż 1-2 razy w tygodniu mogą też sprawiać, że organizm zareaguje obronnie, zwiększając produkcję komórek skóry i grubość suchej warstwy rogowej.
Sucha skóra jest bardzo delikatna, dlatego stosuje się głównie kosmetyki przeznaczone do skóry wrażliwej, na bazie naturalnych składników, takie jak np. maść HUDSALVA SENSITIVE. Polecana skórze odwodnionej, atopowej i podatnej na pęknięcia. Maść szybko koi podrażnienia i przyspiesza regenerację naskórka.
Jeśli Twoim problemem jest pękająca skóra na dłoniach lub stopach, ale nie masz skóry atopowej, możesz wypróbować maść HUDSALVA VIT E wzbogaconą kompozycją zapachową. Kosmetyki te, pomimo zawartości składników fazy tłuszczowej, szybko się wchłaniają i nie pozostawiają tłustego filmu na dłoniach czy stopach.
Pękająca skóra stwarza ryzyko wnikania zarazków, dlatego przed nałożeniem maści lub innego kremu warto pamiętać o jej dokładnym oczyszczeniu. Niektóre środki myjące mogą jednak wysuszać dłonie i stopy, dlatego warto wybierać kosmetyki zawierające składniki o właściwościach nawilżających. Dłonie możesz myć np. łagodnym organiczym mydłem w płynie HOME SPA HAND SOAP, które nadaje się do każdego typu skóry, także tej bardzo podrażnionej.
Podczas codziennej pielęgnacji nie zapominaj również o stopach. Grubą skórę na ich powierzchni zmiękczysz podczas kąpieli w misie z wodą, z dodatkiem soli do stóp MINT FOOT BATH SALT. Produkt zawiera algi brunatne, które nawilżają, regenerują i chronią naskórek. W kosmetyku znajduje się również sól Epsom i Sole PCA – działają m.in. przeciwzapalnie, relaksacyjnie oraz rozluźniająco. Z kolei mocznik zmiękcza warstwę rogową stóp, a zastosowane ekstrakty roślinne wykazują właściwości przeciwgrzybicze, przeciwzapalne i antyseptyczne. Sól łagodzi też podrażnienia, przyspiesza gojenie i pozostawia na stopach przyjemny, świeży zapach.
Jeśli pękająca skóra na stopach wynika z odparzeń lub otarć, pomyśl też o zmianie obuwia. Stopy muszą mieć zapewniony przewiew. Po myciu natomiast dokładnie je osuszaj, ponieważ wilgoć gromadząca się między palcami przyczynia się do odparzeń.
Całe ciało możesz myć łagodzącym żelem pod prysznic SHOWER GEL BREEZE & SEA WAVES, który zawiera organiczne ekstrakty roślinne i składniki o właściwościach intensywnie nawilżających. Pamiętaj, że pękająca skóra jest wrażliwa także na temperaturę, dlatego lepiej zrezygnuj z długich kąpieli w gorącej wodzie, przynajmniej do czasu, aż uszkodzenia się zagoją. Piętnastominutowy prysznic wodą w temperaturze ciała jest zdrowszy także dla naturalnej mikroflory skóry.
Po relaksującej kąpieli warto zadbać nie tylko o skórę dłoni i stóp, ale też całego ciała. Wypróbuj np. nawilżający balsam HOME SPA BODY LOTION, który intensywnie odżywia, zmiękcza naskórek oraz przyspiesza proces gojenia stanów zapalnych. Po zastosowaniu tego balsamu skóra pozostaje nawilżona, odżywiona, gładka i miękka. Preparat chroni też przed wpływem czynników zewnętrznych.
